Tasarlayan Kadınlar | Norma Merrick Sklarek

Tasarlayan Kadınlar’ın bu haftaki ilham perisi Norma Merrick Sklarek (1926-2012). Amerika’nın ilk Afro-Amerikan mimar kadınlarından olan Sklarek, birçokları tarafından “Mimarlığın Rosa Parks’ı” olarak da anılır. Beyaz erkeklerin egemen olduğu bir meslek dalında kendini kanıtlayan Norma’nın, ırkçılık ve cinsiyet ayrımcılığıyla olan mücadelesine yakından bakalım.

Norma Merrick 15 Nisan 1926’da Harlem, New York’ta Trinidad göçmeni bir çiftin tek çocuğu olarak doğar. Harlem ve Brooklyn’de büyüyen Norma, genellikle beyazların ağırlıkta olduğu okullarda eğitim görür. Hunter College lisesinde, matematik, bilim ve güzel sanatlarda üstün başarı gösterir. Matematik ve sanattaki başarısı nedeniyle babası O’na, mimar olmasını tavsiye eder.

1944 ve 1945 yılları arasında, Columbia Üniversitesi’nde mimarlık okuyabilmesi için gerekli olan 1 yıllık “liberal arts” yani beşerî bilimler eğitimi alır. Bunu takiben Columbia Üniversitesi’nde mimarlık eğitimine başlar. Eğitimi süresince birçok zorlukla karşılaşır fakat 1950 yılında Columbia Üniversitesi’nden mimarlık diploması alan 2 kadından 1’I, O’dur.

Norma Merrick Sklarek Gruen Associates’in Los Angeles ofisinde. Photograf: Gruen Associates

Mezuniyet sonrasında hayat O’nun için daha da zorlaşır. Hem kadın hem de Afro-Amerikan olması nedeniyle başvurduğu işlerden çevrilen Norma, sonunda New York Belediyesi’nde teknik ressam olarak işe alınır. Yeteneklerinin yeterince iyi kullanılmadığını düşünen Norma, 1954 yılında mimarlık lisans sınavına girer, ilk denemesinde kazanır ve New York Eyaleti’nin ilk lisanslı Afro-Amerikan mimarı olur. 1955’ten 1960’a kadar Skidmore, Owings and Merill adlı mimarlık firmasında çalışır. 1959 yılında, American Institute of Architects’in ilk kadın Afro-Amerikan üyesi olur.

1960’ta Los Angeles’a taşınmasıyla kariyeri hızla yükselişe geçer. Los Angeles’ta Gruen Associates’te çalışmaya başlayan Norma, aynı zamanda 2 çocuklu bekar bir annedir. Gerek ırkı gerekse de cinsiyeti nedeniyle çalıştığı firmada beyaz erkeklerden farklı muamele görür. Bu nedenle, çoğu zaman müşterilere projelerini sunmasına bile izin verilmez. Her şeye rağmen, 1962 yılında California’nın ilk lisanslı kadın, Afro-Amerikan mimarı olur ve Gruen’de direktörlük seviyesine yükselir. Yönettiği projelerden bazıları: California Mart, Pacific Design Center, Fox Hills Mall, San Bernardino City Hall, Leo Baeck Temple ve Tokyo’daki Amerikan Büyükelçiliği’dir.

Norma Sklarek, Welton Becket, Terminal One, Los Angeles International Airport, Los Angeles, 1984

© Map data: Google

1980 yılında Welton Becket firmasına proje yöneticisi olarak geçer ve 50 milyon dolarlık Los Angeles Havalimanı’nın 1. terminalinin yapımından sorumludur. 1985 yılında Siegel-Sklarek-Diamond adlı, ülkenin en büyük ve tümü kadınlardan oluşan mimarlık firmasının kurucu ortağı ve aynı zamanda da kendi mimarlık firması olan ilk Afro-Amerikan kadın olur.

1992’de mimarlığı bırakan Sklarek, bu yıllarda UCLA ve Columbia Üniversitesi de dahil olmak üzere birçok üniversitede ders verir. Çeşitli ödüllere layık görülen Sklarek, birçok kadın öğrenci ve meslektaşına mentorluk yapar. 2012 yılında aramızdan ayrıldığında, kendisinden geriye sadece binalar bırakmaz; aynı zamanda sektördeki kadınlara ve ırkçılığa maruz kalanlara umut bırakır.